Wie­deń­skie pry­wat­ne muzeum Erleb­nis Mathe­ma­tik dzia­ła od wrze­śnia 2018 roku. Faza pro­jek­to­wa­nia zaczę­ła się dwa lata wcze­śniej, gdy pod­ję­to decy­zję, by mie­ści­ło się na pod­da­szu. Prze­wod­nicz­ką po obiek­cie jest dr Ger­lin­de Fau­st­mann, eme­ry­to­wa­na nauczy­ciel­ka mate­ma­ty­ki, któ­ra jest autor­ką pomy­słu stwo­rze­nia muzeum.

„Mam nadzie­ję, że dzię­ki nie­mu wię­cej osób będzie mogło cie­szyć się mate­ma­ty­ką – i że zwie­dza­ją­cy po pro­stu prze­sta­ną się jej oba­wiać. Nikt nie będzie tutaj odpy­ty­wa­ny z rachun­ków, ani nie będzie pisać spraw­dzia­nów” – te sło­wa dr Fau­st­mann moż­na zna­leźć w jed­nym z arty­ku­łów w pra­sie lokalnej.

W logo obiek­tu jak­by wpi­sa­na jest spi­ra­la loga­ryt­micz­na, a w zapi­sie nazwy muzeum zamiast liter e, a i t poja­wia­ją grec­kie lite­ry ε, α i τ, powszech­nie uży­wa­ne w mate­ma­ty­ce: εrleb­nis Mατhema­tik.

W głów­nej czę­ści obiek­tu odnaj­dzie­my dużą plan­szę przed­sta­wia­ją­cą histo­rycz­ny roz­wój poję­cia licz­by i metod rachun­ko­wych. W muzeum swo­je miej­sce zna­la­zły róż­ne przy­rzą­dy mate­ma­tycz­ne (np. suwa­ki loga­ryt­micz­ne) oraz mecha­nicz­ne maszy­ny liczą­ce i kal­ku­la­to­ry. Szcze­gól­ną atrak­cją dla zwie­dza­ją­cych jest mały, kie­szon­ko­wych roz­mia­rów, mecha­nicz­ny kal­ku­la­tor, zapro­jek­to­wa­ny w poło­wie XX wie­ku przez austriac­kie­go inży­nie­ra przez Cur­ta Herz­star­ka. (Te przy­rzą­dy były na zacho­dzie Euro­py powszech­nie uży­wa­ne np. do obli­czeń geo­de­zy­cj­nych, dopó­ki nie zosta­ły zastą­pio­ne kal­ku­la­to­ra­mi elek­tro­nicz­ny­mi w latach 70.)

Eks­po­na­ty pocho­dzą z pry­wat­nej kolek­cji rodzi­ny lub tra­fi­ły do muzeum jako daro­wi­zny od pry­wat­nych kolekcjonerów.

Odwie­dza­ją­cy mogą „dotknąć” mate­ma­ty­ki: wią­zać sznur­ki – two­rzyć węzły przed­sta­wia­ją­ce licz­by (mate­ma­ty­ka Inków), spa­ce­ro­wać mosta­mi Kró­lew­ca, ukła­dać kwa­dra­ty magicz­ne i odkry­wać tajem­ni­ce pałe­czek Nepe­ra. To tyl­ko nie­któ­re z przykładów.

W kąciku-czytelni zain­te­re­so­wa­ni mogą korzy­stać z biblio­te­ki, w któ­rej zgro­ma­dzo­no książ­ki doty­czą­ce naj­róż­niej­szych aspek­tów mate­ma­ty­ki, ale też książ­ki o mate­ma­ty­ce i sztu­ce. Kil­ku­krot­nie w roku wygła­sza­ne są wykła­dy popularnonaukowe.

W 2023 roku opra­co­wa­no publi­ka­cję, w któ­rej znaj­dzie­my tek­sty tych wykła­dów. Jest dostęp­na do pobra­nia na stro­nie inter­ne­to­wej. Nato­miast na blo­gu moż­na prze­czy­tać stresz­cze­nie i obej­rzeć ilu­stra­cje z wykła­du dr Fau­st­man na temat sto­łów obli­cze­nio­wych (aba­ków).

Wstęp do tego pry­wat­ne­go muzeum mate­ma­ty­ki jest bez­płat­ny. Naj­le­piej uma­wiać wizy­ty dro­ga mailo­wą: erlebnis-mathematik@gmx.at.

***

W lutym 2020 roku Erleb­nis Mathe­ma­tik był pre­zen­to­wa­ny w lokal­nej tele­wi­zji SchauTV.
Z tego repor­ta­żu pocho­dzą poniż­sze kadry:

Całość (kil­ku­mi­nu­to­wy zapis wideo) jest dostęp­ny na stro­nie inter­ne­to­wej telewizji.

O wie­deń­skim muzeum mate­ma­ty­ki dowie­dzia­łem się od dr Ste­li Segev, w cza­sie kon­fe­ren­cji 8th Inter­na­tio­nal Con­fe­ren­ce on the Histo­ry of Mathe­ma­tics Edu­ca­tion (ICHME) zor­ga­ni­zo­wa­nej przez Insty­tut Histo­rii Nauki im. Ludwi­ka i Alek­san­dra Bir­ken­ma­je­rów PAN w War­sza­wie we wrze­śniu 2024 roku.